علت دیر حرف‌ زدن کودک و درمان تاخیر گفتار کودک

پس از تولد نوزاد، با گذراندن ماه‌های ابتدایی معمولاً والدین به فکر تلاش برای آموزش کودک خواهند بود! آموزش تکرار کلمات و صحبت‌کردن، شیرین‌ترین بخش این ماجرا است. اما گاهی به دلایل مختلفی شاهد تاثیر گفتار کودک هستیم. این که بعضی از کودکان در سنین کم‌تر صحبت‌کردن را آغاز کنند و برخی دیگر با اختلاف چندماهه این روند را شروع کنند، کاملاً طبیعی است. اما گاهی این تاخیر نیازمند پیگیری و استفاده از روش‌های درمان تاخیر گفتار کودک است. درک تفاوت این شرایط به شما کمک می‌کند تا بدون نگرانی و استرس ناشی از این موضوع، به دنبال روش مناسب درمان باشید یا هوشیارانه برای صحبت‌کردن فرزندتان تلاش کنید.

در این مقاله به بررسی علائم، نشانه‌ها و زمان مراجعه برای درمان تاخیر گفتار کودک پرداخته‌ایم و جزییاتی در خصوص اشتباهاتی که منجر به بروز تاخیر در گفتار کودک می‌شوند را بررسی کرده‌ایم.

بیشتر بدانید: نحوه صحیح مدیریت گوشی فرزندان که باید والدین بدانند!!

زمان استاندارد شروع به صحبت‌ کردن برای کودکان چه سنی است؟

بسیاری از افراد تمایل دارند تا زمان صحبت‌کردن کودکان به‌صورت عادی را بدانند!  اما لازم است بدانید، زمانی که کودکان شروع به صحبت‌کردن می‌کنند، متناسب با تفاوت‌های فردی، خانوادگی، آموزشی و فیزیکی و هوشی آن‌ها متفاوت است. در بیشتر مواقع کودکان حدود 1 تا 2 سالگی شروع به صحبت خواهند کرد. آغاز به صحبت‌کردن بخش مهم رشد و تکامل کودکان محسوب می‌شود. به همین دلیل لازم است تا آن را با جدیت بررسی کنید. گاهی تاخیر کلامی کودکان تا نزدیک 3 سالگی طول می‌کشد. اما شما باید با مشاهده نشانه‌های اولیه از تاخیر، به پزشک متخصص اطفال و در نهایت گفتار درمان مراجعه کنید. روند رشد کودک از نظر برقراری ارتباط کلامی و زبانی، به این شکل است:

1. این مرحله از تولد تا حدود 6 ماهگی است که کودکان به صورت بی‌صدا و با صداهای تصادفی روند رشدشان را طی می‌کنند.
2. از حدود 6 ماهگی تا 12 ماهگی، کودکان به صورت تصاوفی برخی کلمات را تکرار می‌کنند و دایره لغاتشان شروع به گسترش خواهد کرد.
3. حدود 1 تا 2 سالگی، کودکان با کلمات تکی ارتباطشان را افزایش می‌دهند. هرچند برخی کودکان در همین بازه زمانی جمله سازی را آغاز می‌کنند اما به طور کل نمی‌توان عدم جمله سازی را در این سن و سال، مشکل اعلام کرد.
4. سنین 2 تا 3 سالگی، کودکان شروع به استفاده از جملات ساده می‌کنند. آن‌ها به تدریج زبان را توسعه داده و جملات پیچیده‌تری را می‌سازند.

علت‌های دیر حرف‌ زدن کودک چیست؟

دیر صحبت‌کردن زدن کودکان ممکن است به عوامل متعددی بستگی داشته باشد.  هر کودک متناسب با سبک زندگی، شرایط و تجربیات، ممکن است روند متفاوتی در شروع گفتار داشته باشد. اما دلایل متعددی در بروز مشکل دیر حرف‌ زدن کودک وجود دارد که در این بخش به بررسی آن می‌پردازیم.

1. تفاوت‌های فردی: شاید جالب باشد که بدانید ویژگی‌های فردی کودکان حتی به‌عنوان خواهر و برادر، در یک بستر مشترک متفاوت خواهد بود. هر کودک دارای نرخ توسعه‌ای منحصربه‌فرد است. برخی کودکان زودتر حرف می‌زنند، درحالی‌که برخی از آن‌ها نیازمند زمان بیشتری هستند.
2. محیط خانوادگی: محیط خانواده نقش کلیدی و مهمی در توسعه زبانی کودکان ایفا می‌کند. کودکانی که در محیط‌های نسبتاً شلوغ رشد می‌کنند، از نظر تعامل و گسترش دایره لغات یا توانایی صحبت‌کردن، بسیار قوی‌تر از کودکانی هستند که پدر و مادر زمان زیادی را همراه آن‌ها نیستند و هیچ برنامه آموزش و ساپورتی برای آن‌ها وجود ندارد.
3. عوامل زیست‌شناختی: برخی عوامل زیست‌شناختی نیز می‌توانند در روند حرف‌ زدن کودک موثر باشد. برای مثال مشکلات شنوایی یا مشکلات ناشی از سیستم گفتاری (به‌صورت فیزیکی و مغزی) می‌توانند باعث تأخیر در توسعه زبانی شوند.
4. شرایط پزشکی: برخی کودکان ممکن است با شرایط پزشکی خاصی روبرو باشند که به تأخیر در توسعه زبانی منجر شود. در بعضی موارد بروز مشکلات پزشکی مختلف در ناحیه مغز و روان می‌تواند چنین مشکلی را ایجاد کند. کودکان طیف اوتیسم در بسیاری از موارد این مشکل را تجربه می‌کنند
5. استفاده زیاد از گوشی: در رفرنس‌های قدیمی خبری از این عامل مهم وجود ندارد! اما بهتر است بدانید که استفاده زیاد از گوشی می‌تواند یکی از دلایل جدی بروز مشکل در صحبت‌کردن کودکان باشد. به‌این‌ترتیب که اکثر کودکان با استفاده زیاد از گوشی دچار قطع ارتباط با اطرافیان می‌شوند. کاهش عملکرد بدنی کودکان زمینه‌ساز کندشدن روند رشد و توسعه مهارت‌ها را رقم می‌زند و در نهایت همه چیز به شکلی پیوسته، روند حرف‌ زدن را کند می‌کند.

✅ لینک دانلود مستقیم ایمینو از کافه بازار

علائم تاخیر در گفتار کودک چیست؟

آگاهی از علائم تاخیر در حرف‌ زدن کودک به شما اجازه می‌دهد تا اقدامات هوشمندانه‌ای را انجام دهید. تاخیر در توسعه گفتار یک مشکل رایج است و اقدام به‌موقع رد بسیاری از مواقع می‌تواند نقش کلیدی در بهبود شرایط داشته باشد. به همین دلیل قصد داریم شما را با علائم تاخیر در گفتار کودک آشنا کنیم تا هوشمندانه در این زمینه اقدام کنید.

• تأخیر در شروع به صحبت‌کردن: کودک شما تا سن استاندارد مطابق با اطلاعاتی که بالا ارائه شد، باید صحبت‌کردن را آغاز کند. اگر تا سنین 2 سالگی شاهد هیچ کدام از مراحل تکامل گفتاری در کودک نبودید، حتماً برای اقدامات درمانی و تشخیصی آماده شوید.
• تکرار کلمات یا جملات: درصورتی‌که شاهد تکرار کلمات به‌صورت مکرر بودید و هیچ پیشرفتی در جمله‌سازی یا روند یادگیری کلمات جدید مشاهده نکردید، حتماً برای بررسی اقدام نمایید.
• تلفظ نادرست کلمات: برخی کودکان به دلیل فرم صحبت والدین، لهجه، گویش و حتی فرم کودکانه صحبت‌کردن، دچار آموزش اشتباه می‌شوند و تلفظ کلمات را اشتباه بیان می‌کنند. در این شرایط گفتاردرمانی می‌تواند ایده بسیار کارآمدی باشد.
• تأخیر در توانایی فهم زبان: اگر به هر دلیلی احساس کردید که کودک نمی‌تواند دستورات ساده را درک کند و امکان برقراری ارتباط با اطرافیان ندارد، باید علائم را جدی گرفته و اقدام کنید.
• اختلال در توسعه گفتاری: درصورتی‌که روند پیشرفت کودک شما متفاوت از روند استانداردی که در ابتدا بیان کرده‌ایم باشد، حتماً نیاز به پیگیری دقیق خواهید داشت. یادتان باشد بازه‌های ذکر شده همگی به‌صورت حداکثری در نظر گرفته شده‌اند و نیازی به صبرکردن برای سنین پس از آن نخواهید داشت.
• مشکلات ارتباطی: کودک نمی‌تواند به‌درستی با دیگران ارتباط برقرار کند و کلمات مفهومی را بیان نمی‌کند! در این شرایط شاهد جیغ‌زدن و پرخاشگری کودک خواهید بود.

توجه داشته باشید که این نشانه‌ها و علائم بسیار کلی است و شرایط خاص کودک شما در آن لحاظ نشده است. به همین دلیل توصیه می‌کنیم با درک چند علائم و تشخیص آن، به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های دقیق‌تر از سوی پزشک انجام شود. یادتان باشد که تحت هیچ شرایطی برچسب‌زدن به فرزند را انجام ندهید و صرفاً با پیگیری تلاش کنید تا  نسبت به درمان تاخیر گفتار کودک اقدام کنید.

چه زمانی برای گفتاردرمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

برای تصمیم به مراجعه به پزشک گفتار درمان، باید علائمی را بدانید. آگاهی از این جزئیات کمک می‌کند تا در زمان صحیح برای مراجعه به پزشک متخصص اقدام کنید و بهترین نتیجه را مشاهده نمایید.

• تأخیر در روند آموزش: اگر کودک شما در روند یادگیری زبان و تکرار کلمات تاخیر دارد در توسعه زبانی خود، نسبت به هم سن و سال‌ها متفاوت عمل می‌کند، قطعاً نیاز دارید تا به پزشک متخصص مراجعه کنید.
• مشکلات گفتاری یا زبانی: اگر کودک شما مشکلاتی در زمینه تلفظ، گرامر، فهم زبان، یا ارتباط با دیگران دارد، این مشکلات ممکن است نیازمند مداخله و اقدامات گفتاردرمانی باشد. هرچند معمولاً تا 5 سالگی در این خصوص صبر می‌کنند تا به مرور روند تلفظ بهبود یابد؛ اما آموزش در این میان ضروری است.
• علائم اختلالات گفتاری و زبانی: اگر کودک شما نشانه‌های از اختلالات گفتاری و زبانی دارد، نیاز دارید تا برای تشخیص دقیق‌تر به متخصصین مراجعه کنید. متخصص اطفال با بررسی دقیق شرایط کودک، شما را به پزشک متخصص در حوزه دیگری ارجاع می‌دهد. گاهی اختلالات اوتیسم و اختلالات مغزی می‌توانند ضعف اختلال گفتاری و زبانی در کودک ایجاد نمایند.
• توقف روند حرف‌ زدن: اگر کودک شما تاکنون به‌خوبی صحبت می‌کرد و تغییرات ناگهانی در توانایی گفتاری او اتفاق افتاده است، نیاز دارید تا هوشمندانه برای بررسی دقیق مشکل اقدام کنید. گاهی ترس، حوادث و شوک می‌تواند چنین شرایطی را رقم بزند.
• اختلالات: اگر کودک شما با اختلالاتی مثل نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) مواجه است یا علائمی از اختلال اضطراب در او تشخیص داده می‌شود، قطعاً مشکل دیر حرف‌ زدن کودک وابسته به همین موارد است.

چه اشتباهاتی منجر به دیر حرف‌ زدن کودک می‌شود؟

هرچند والدین همیشه بالاترین توانشان را برای رشد و پیشرفت کودک اختصاص می‌دهند، اما گاهی به دلایل ناخواسته‌ای، اشتباه از سوی والدین موجب می‌شود تا روند صحبت‌کردن کودک با تاخیر مواجه شود. به همین دلیل باید حتماً آگاهانه این بخش را مطالعه کنید.

1. کمبود تعامل و ارتباط: کودکان باید از هم سن و سال‌های خودشان تاثیر پذیرند و ارتباط تعاملی خوبی برقرار نمایند. کمبود تعامل و ارتباط برقرارکردن با کودکان در رنج سنی فرزند شما، موجب می‌شود تا روند توسعه گفتار با تاخیر همراه شود.
2. عدم مدیریت استفاده از تکنولوژی: این روزها که استفاده از تکنولوژی در برخی خانواده‌ها بدون مدیریت صحیح انجام می‌شود، بسیاری از کودکان دچار تاخیر در یادگیری، عدم تمرکز و حرف‌ نزدن هستند! برای کاهش ریسک این امر، نیاز به برنامه‌ریزی و قانون‌گذاری دارید تا زمان استفاده از موبایل و تبلت را محدود کنید. در این راستا اپلیکیشن ایمینو به‌عنوان یک پرنتال کنترل حرفه‌ای می‌تواند نیازهای شما را پاسخ دهد.
3. فشار زیاد برای تسلط بر زبان: اگر والدین به طور ناخودآگاه فشار زیادی به کودک وارد کنند و روند آموزش زبان را با زور همراه کنند، قطعاً شاهد بروز تاخیر در روند صحبت‌کردن کودک خواهید بود.
4. مشکلات شنوایی: یکی از جدی‌ترین مشکلاتی که منجر به دیر حرف‌ زدن کودک می‌شود، مشکلات شنوایی است! این مشکلات روند آموزش کودک را با مشکل مواجه می‌کنند و قطعاً تاثیر مستقیمی بر روی گفتار می‌گذارند.
5. عدم تعامل مطلوب: زمانی که والدین تعامل خوبی با کودک ندارند، قطعاً ارتباط دوطرفه، آموزش صحبت‌کردن و بهبود دایره لغات انجام نمی‌شود و نیاز به درمان تاخیر گفتار کودک خواهید داشت.
6. عدم تشویق و پاداش: کودکان برای بهبود روند آموزش نیازمند اهرمی به نام تشویق و پاداش هستند! به‌این‌ترتیب با هر گونه پیشرفت باید شاهد تشویق و پاداش باشند تا انگیزه قوی برای رشد کسب کنند.

درمان تاخیر گفتار کودک

درمان تاخیر در گفتار کودکان عمدتاً توسط متخصصین گفتاردرمانی انجام می‌شود. برای این اقدام باید پس از مشاهده علائم، به متخصصین گفتاردرمانی مراجعه نمایید. در این مراکز که معمولاً به‌صورت کلینیک فعالیت می‌کنند، تمام احتمالات را بررسی کرده و پس از تشخیص صحیح، روند درمان را آغاز می‌کنند. شما باید برای مراجعه به متخصص گفتاردرمانی برنامه‌ریزی کنید تا ضمن بررسی برای انجام ارزیابی اولیه و تشخیص دقیق، مراحل جانبی را به شکل موازی پیش ببرید. پس از این مرحله، بر اساس ارزیابی اولیه، یک برنامه درمانی شخصی‌سازی شده برای کودک تهیه می‌شود. این برنامه شامل تمرین‌ها و فعالیت‌هایی برای تقویت مهارت گفتاری و زبانی کودک است. برخی از این اقدامات در کلینیک انجام می‌شود و برخی دیگر به‌عنوان تمرین در اختیار والدین قرار می‌گیرد. ادامه این روند قطعاً موجب بهبود شرایط می‌شود.

نکته مهم در خصوص درمان دیر حرف‌ زدن کودک، کشف دلیل اصلی آن است. برای مثال اگر دلیل دیر حرف‌ زدن کودک، استفاده زیاد از موبایل باشد، نیاز دارید تا پروسه درمان را به‌وسیله ایجاد یک فضای امن بدون موبایل بگذرانید! برنامه‌ریزی برای کاهش زمان مصرف موبایل و لوازم تکنولوژیکی تاثیر مستقیمی در این راستا دارد.

✅ لینک دانلود مستقیم ایمینو از کافه بازار
#ایمینو #باهات_هستم